خون بد در شمال ريخته ميشود

خون بد در شمال ريختانده ميشود

خون بد در شمال افغانستان ریختانده میشود (1)بهادرا کمار30 می 2007برگردان از دکتر هارون امیرزادهلندن- 31 می 2007زلمی خلیلزاد سفیر سابق آمریکا فکر می کرد که رزمندگان مردم شمال افغانستان را توسط آتش سرگلوله توپ به زباله دان تاریخ سپرده است، اما اینک یک بار دیگر آنها در اطراف رودخانه دریای آمو هم مرز با ازبکستان سر بر افراشتند.بدون شک این ساده لوحانه خواهد بود که تصور شود جنگجویانی نظیر جنرال عبدا لرشید دوستم به این سادگی ها در غروب آفتاب برود.دوستم یکی از بنیان گذاران جبهه ملی است که در ماه فبروری امسال بحیث یک سازمان بزرگ اپوزیسیونی در مقابل دولت حامد کرزی تحت حمایت آمریکا اعلام موجودیت کرد. وی در ماه گذشته داوطلبانه حاضر شد که علیه طالبان برزمد، این در واقع تمسخر آشکار به نا توانی حکومت کابل و حامیان خارجی وی بود که نمی توانند با طالبان برزمند.در روز دوشنبه 13 تن از هواه داران دوستم کشته و 30 تن زخمی به دست جمعه خان همدرد والی جوزجان شدند. این عمل شاید باعث باز کردن جعبه غم(درد سر) رقابت های قدیمی ایتنیکی در شمال افغانستان شود.
دوستم ازبک است ولی جمعه خان همدرد که یک پشتون است در جوزجان محل سکونت عمده تاً ازبکها، حکومت می کند. بیش از هزار نفر از هواه خواهان جنرال دوستم در یک مظاهره مسالمت آمیز خواهان برکناری همدر والی جوزجان به اتهام دست داشتن در مواد مخدر، روابط با گلبدین حکمتیار و طالبان شدند. اما همدرد تظاهرات علیه خویش را توطئه از جانب جنرال دوستم عنوان نمود.دوستم بر ضد همدرددر روز های نه چندان دور همدرد یکی از قوماندانهای سر شناس حزب اسلامی حکمتیار بود و یگانه قوماندانی بود که بطور مستقیم از اوامر آی آس آی فرمانبرداری می کرد. همدرد درین رابطه می گوید که این روابط در زمانی بود که هر مجاهد مجبور بود با یکی از شبکه ها رابطه قایم کند.همدرد از پشتونهای ناقل در ولایت بلخ است و در اواخر سالهای 1990 با طالبان رابطه برقرار نمود.با آنکه همدر یکی از متحدین دوستم شمرده میشد، آما وی دست به خیانت به دوستم زده در تسخیر مناطق در کنار دریای آمو بدست طالبان که خون های زیادی بین سالهای 1997 و 1998 جاری ساخته شد، کمک نمود. در نتیجه دوستم مجبور شد به انقره پایتخت ترکیه تبعید شود.با سقوط طالبان در پی حوادث سپتمبر 2001، همدرد به دوستم پیوست و اما باری دیگر دوستم را ترک گفته با حامد کرزی در اواخر 2004 پیوست. البته تغیر موضع همدرد بخشی از معاملاتی است که توسط خلیلزاد طرح شده بود. مطابق به برنامه خلیلزاد 150 قوماندان های مجاهدین پشتون تبار در آستانه انتخابات ریاست جمهوری 2004 به نفع کرزی تغیر جهت دادند.همدرد به پاداش معامله اش با کرزی بحیث والی بغلان تقرر یافت. از بغلان وی به جوزجان بحیث والی مقرر شد. کرزی در آن وقت در حال صعود بود، خلیلزاد که خودش پشتون تبار در بلخ تولد یافته بود، ظاهراً« آرامش» را در بلخ آورد. تقرر همدرد در زادگاه دوستم در جاییکه وی بحیث امیر شمال پنداشته می شد و همواره شخصیت های خارجی را ملاقات می نمود، در واقع توهین به شاًن جنرال دوستم پنداشته می شد.اما دوستم در رسانه های غربی بحیث جنگسالار و به مثابه سوس مار سیاسی تبلیغ شده و همواره وی را آمریکاییها بحیث جنایت کار جنگی تهدید می نمایند. با توجه به حمایت آمریکاییها از کرزی، دوستم نتوانست که جلو توهین به خودش را بگیرد.همدرد ازین فرصت استفاده نموده بینی دوستم را به خاک مالید. در ماه مارچ سال گذشته همدرد یک تعداد زیادی سلاح های سبک و سنگین وابسته به جنرال دوستم را که در زیرزمینی ها جابجا شده بودند، گرفت. همدرد ازین رویداد برایش بحیث والی خوب نزد حکومت کابل که امنیت و قانونیت را در شبرغان می آورد، کریدت گرفت.ترس ازبک ها از بازگشت طالبانطالبان که در مناطق جنوب و جنوب شرق کشور سر گرم جنگ هستند، اخیراً زنگ خطر به به ازبکان در شمال فرستادند. طالبان جمعیت های پشتون در شمال را بحیث «ستون پنجم» برای رسیدن به دریای آمو به حساب می آورند. ترس ازین نقطه نظر خیلی برجاست وحوادث خونین سالهای 1996 و 98 آنرا به اثبات رسانید. خشونت ها و نسل کشی هادر اطراف دریای آمو در آنوقت توسط طالبان خیلی تکان دهنده بود.حمله انتحاری بر قوت های جرمنی در19 می در کندز همسرحد با تاجکستان در واقع زنگ خطر به رهبرانی نظیر دوستم در یک منطقه کاملاً حساس که احتمالاً پشتونها عمدتاً در آنجا مسکن گزین هستند، به حساب می آید. افزون بر پشتونها، ازبک ها و تاجک ها نیز در کندز زندگی میکنند. احمد شاه مسعود رهبر جبهه متحد ملی قبلی نتواست که کندز را از تسلط طالبان بیرون بکشد. در سال 2001 کندوز سنگر محکم طالبان بزرگترین چالش در مقابل آمریکا بشمار می آمد.طالبان در حال حاضر پس از تحکیم مواضع شان در جنوب و اطراف کابل، استراتیژی تسخیر شمال را آماده ساخته اند. در نتیجه آنها به حملات انتحاری، حرکت خود را به شمال آغاز کردند.جرمن ها در حال بازنگری قوت های شانجنرال دوستم بحیث یک نظامی مجرب خوب می داند که سربازان مرد و زن جرمنی که اکثراً تجربه جنگی ندارند جلو حملات طالبان را اززمین های ناهموار کندز تا ریگ زار های فاریاب در غرب گرفته نمی توانند.حملات انتحاری جرمن ها را تکان داد و بحث های داغ را در پارلمان این کشور بر انگیخت که آیا به ماموریت شان را در افغانستان ادامه دهند و یا سربازان شان را ازین کشور فرا خوانند؟تنش ها در شمال در زمانی آغا ز میابد که روابط غرب با ازبکستان که می تواند نقش خیلی مهمی درین منطقه بازی نماید، خیلی سرد است. افزون بر آن رقابت های جیوپلیتیکی شمال «جنگ سرد جدید» را بوزیدن گرفته است. سیاست مداران روسیه که مناطق آسیای میانه را حوزه منافع خود می شمارند،واکنش های تندی نسبت به جابجایی راکت های دفاعی آمریکا در اروپای شرقی نشان دادند. بدون شک چینایی ها هم از راکت های سپر دفاعی آمریکا در اروپای شرقی خوشنود نیستند. همواره بحث مسدود شدن پایگاه نظامی امریکا در قرغزستان که عضو پیمان شانگهای است، از جانب اعضای این پیمان شنیده میشود.نفوذ رو به رشد روسیه در منطقهوخیم شدن اواع امنیتی افغانستان یکی از مهمترین موضوع بحث جلسه سران پیمان امنیت دسته جمعی کشور های مشترک المنافع(CSTO) در ماه آینده است.فعالیت های نظامی ناتو در افغانستان را روسها از نزدیک مراقبت می کنند. مسکو آشکارا سیاست های ناتو در تحت رهبری آمریکا نسبت به آسیای میانه را انتقاد می نماید. چنانچه جنرال نیکولای بوردیو وا منشی عمومی سازمان امنیت دسته جمعی کشور های مشترکالمنافع در هفته قبل در بیشکیک پایتخت قرغزستان گفت:« سازمان ناتو سیاست تقویت و گسترش نفوذ خویش در آسیای میانه و قفقاز را تعقیب می کند». وی هم چنان گفت : « قوت های خارجی امنیت منطقه را به خطر انداخته اند. فعالیت های ناتو و اتحادیه اروپا درین منطقه در حال گسترش است».جنرال بیردی یو وا با اشاره به واشنگتن گفت: «در راستای دست یابی به طرحی موسوم به « آسیای میانه بزرگ» واشنگتن می خواهد که افغانستان را بحیث پایگاه استراتیژیکی خویش تبدیل نماید». وی همچنان گفت که واشنگتن می خواهد میان کشور های منطقه و روسیه و سازمان امنیت دسته جمعی تفرقه به اندازد. ازینرو وا شنگتن در تلاش است که همکاری کشور های آسیای میانه، افغانستان، پاکستان و در آینده هندوستان را در چهارچوب منافع خود بکشاند.وزیر خارجه روسیه سرگی لاوروف در مصاحبه ای با تلویزیون جرمنی اخیراً گفت که مسکو نگرانی از ناحیه امنیت در شمال افغانستان دارد و هیاًت سازمان امنیت دسته جمعی هنگام بازدید از کابل ماه مارچ این نگرانی را با مقامات کابل در میان گذاشتند. اما این ملاقات با نا خوشنودی واشنگتن مواجه شد. آمریکاییها نمی خواهند که روسها نزدیک کابل بیایند. واشنگتن پیشنهاد سه سال قبل همکاری روسیه را باناتو در عرصه امنیتی در افغانستان نادیده گرفتند. اما مسکو اخیراً بحیث یک بازیگر منطقوی وارد میدان شده است.وزارت خارجه روسیه اخیراً طرح بزرگ سیاست خارجی روسیه را به ولادیمیر پوتین تقدیم نمود که در آن اشاره به « عدم انحصار در آوردن ثبات سیاسی» در افغانستان توسط قوت های خارجی میشود. مطابق به این طرح هیچ همسایه افغانستان نباید از نقش در روند آوردن ثبات در افغانستان استثنا قرارداده شود. این در واقع اشاره روشن به نقش اختصاصی محور واشنگتن و لندن در سرنوشت افغانستان می باشد.در آستانه سفر هیًات سازمان دفاع امنیت دسته جمعی به کابل، سخنگوی وزارت خارجه روسیه در پنجم مارچ در مسکو گفت:« با توجه به گسترش فعالیت های طالبان و القاعده، رئیس جمهور کرزی و حکومت افغانستان از روسیه خواستند که برای آرتش ملی افغانستان، تهیه لوازم نظامی را دوباره آغاز کند».****(1). «خون بد» اصطلاحیست که زلمی خلیلزاد در مورد خلع سلاح مردم شمال افغانستان استفاده می نمود که باید ریختانده شود.(2). بهادرا کمار نویسنده این مقاله برای 29 سال بحیث دپلومات در وزارت خارجه هندوستان و بحیث سفیر هندوستان در ازبکستان(1995-1998) و در ترکیه(1998-2001» ایفای وظیفه نموده است.برگرفته شده از سايت خاوران